Elbląg. Chcesz zostać bohaterem, poznaj losy generała Nieczuja-Ostrowskiego

Grażyna Wosińska 
 napisz do mnie ‹
moje inne artykuły ‹

Przy pełnej sali odbyło się spotkanie promujące książkę: „Generał brygady Bolesław Nieczuja-Ostrowski. Przyczynek do biografii”. Przybyli najbliżsi bohatera konferencji: córka, synowa oraz wnuki. Jednym z nich był Tomasz Stężała, autor „Trzech armii”, cyklu książek historycznych poświęconych nie tylko dziadkowi.  

Ten rok decyzją Rady Miejskiej w Elblągu jest Rokiem Generała Nieczuja-Ostrowskiego. Odbyło się wiele uroczystości. Wczoraj (21.11) przyszedł czas na kolaudację książki: „Generał brygady Bolesław Nieczuja-Ostrowski. Przyczynek do biografii” pod redakcją ks. dr Andrzeja Kilanowskiego. 

O publikacji mówił jej recenzent ks. dr hab. Krzysztof Bielawny: 

Składa się z trzech części. Pierwsza to „Duchowa sylwetka Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego”, autorstwa ks. dr Andrzeja Kilanowskiego. Podjął się on niezwykle trudnego zadania. Nie jest bowiem łatwo pisać o duchowości. 

Druga część, to opowieści  osób bliskich Generałowi oraz tych, którzy go dobrze znali. Autorką pierwszego wspomnienia jest Wanda Stężała, córka bohatera książki, a następnych synowa i wnuki.  Poznajemy wiele szczegółów z życia prywatnego Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego. 

Trzecią część napisał ks. prof. Stefan Ewertowski, który zmierzył się z rekonstrukcją stanu ducha, przeżyć psychiki i doświadczeń przeciwności losów, które spotkały generała. 

Wśród wspomnień są także te, autorstwa towarzyszy broni: Antoniego Sieleckiego, żołnierza 106 Dywizji Piechoty, której dowódcą był Bolesław Nieczuja-Ostrowski oraz Władysława Nowaka (w jego domu rodzinnym ukrywał się Generał).

Osobną grupę świadectw są wspomnienia duchownych: ks. infułata Mieczysława Józefczyka, długoletni znajomy oraz ks. Janusza Końca, proboszcza parafii Generała. Jest to o tyle ważne, że  Bolesław Nieczuja-Ostrowski był niezwykle religijny. Propagował on kult Miłosierdzia Bożego. 

Organizatorami spotkania byli: Polskie Towarzystwo Historyczne - oddział Elbląg oraz Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego w Elblągu.

Informacje o książce:
wydana staraniem Urzędu Miejskiego w Elblągu
twarda oprawa
liczba stron – 174
bogato ilustrowana
nieznane fotografie i dokumenty  
bibliografia 

Kim był Generał Bolesław Nieczuja-Ostrowski:
urodził się 29 września 1907 roku w Haliczu w obwodzie iwanofrankowskim na Ukrainie.
W 1931 roku ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. Służbę rozpoczął w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu. Następnie został wykładowcą w szkole podchorążych rezerwy w Zambrowie i Ośrodku Wyszkolenia Rezerw Piechoty w Różanie.

Brał udział w wojnie obronnej, za zasługi na polu walki odznaczony został później Krzyżem Walecznych. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł. Następnie zaangażował się w działalność Związku Walki Zbrojnej we Lwowie, a następnie na terenie Podkarpacia i ziemi krakowskiej. Został szefem uzbrojenia w Komendzie Okręgu Krakowskiego ZWZ. Zorganizował tam konspiracyjną produkcję broni, która otrzymała kryptonim „Ubezpieczalnia”. W 1943 roku został awansowany do stopnia majora oraz odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. W 1944 został mianowany dowódcą 106. Dywizji Piechoty Armii Krajowej kryp. „Dom”. Prowadził akcje zbrojne na terenie Małopolski. Za zasługi awansowano go do stopnia podpułkownika ze starszeństwem od 11 listopada 1944 r. oraz odznaczono Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Po rozwiązaniu dywizji wyjechał wraz z grupą byłych żołnierzy do Elbląga. Osiedlili się w Pogrodziu nieopodal Elbląga, gdzie zorganizowali Spółdzielnię Gospodarczo-Społeczną. Zrzeszała ona byłych żołnierzy AK i ich rodziny. Nestety, ta sielanka została brutalnie przerwana. Został aresztowany.

W 1949 roku po śledztwie w Krakowie skazano go na karę śmierci. Po apelacjach zmieniono wyrok na dożywocie. W więziach w Krakowie, Sztumie i Wronkach spędził siedem lat. Na wolność wyszedł w 1957 roku po "odwilży" październikowej. Przez kolejne lata był prześladowany za działalność w polskim podziemiu niepodległościowym.

W 1991 roku został wyróżniony awansem na stopień generała brygady, a rok później otrzymał honorowe obywatelstwo Elbląga. 29 września 2007 roku generał Bolesław Nieczuja-Ostrowski obchodził swoje 100. urodziny. Zmarł 13 lipca 2008 roku w Elblągu. Jego grób znajduje się na Cmentarzu Komunalnym Agrykola.